Het effect van scholing van ouders op het herkennen van een scoliose

Het vroegtijdig herkennen van een scoliose is voordelig om de progressie van scoliose zo veel mogelijk te verminderen. In landen waar de landelijke screening op scoliose niet meer plaatsvindt, is het nu aan de ouders van kinderen om scoliose vroegtijdig te herkennen. Het herkennen van scoliose is voor ouders echter lastig, dit heeft als gevolg dat scoliose op een latere leeftijd ontdekt wordt dan voorheen het geval was. Er is hierdoor een toename van patiënten die zich pas in een vergevorderder stadium presenteren bij de orthopeed, waardoor het aantal correctieve operaties ook is toegenomen. In een Nederlands onderzoek is onderzocht of het zinvol is om ouders te scholen in het herkennen van scoliose.

Nederlandse onderzoekers uit Amsterdam hebben een onderzoek uitgevoerd waarbij zij honderd ouders hebben gevraagd om digitale foto’s van de ruggen van kinderen te beoordelen. De ouders waren allen niet bekend met scoliose. De ouders moesten veertien kinderen beoordelen op aanwezigheid van scoliose (8 met scoliose en 6 zonder scoliose). Van elk kind kregen zij twee foto’s te zien van de rug, eentje in een staande positie en eentje voorover gebukt. Op basis van de foto’s moesten ouders aangeven of zij het kind zouden verwijzen naar een arts. Nadat de ouders de veertien kinderen hadden beoordeeld, werden zij geschoold in het ontdekken van scoliose. De scholing bestond uit het lezen van een digitale instructiefolder (met voorbeeldfoto’s van een rug met en zonder scoliose). Vervolgens moesten de ouders weer dezelfde veertien kinderen beoordelen. Door dit onderzoek op deze manier uit te voeren konden de onderzoekers het effect van educatie op de beoordeling van de aanwezigheid van scoliose onderzoeken. De sensitiviteit (terecht positieven) om scoliose te ontdekken was iets hoger na educatie (68,8% zonder educatie versus 74% na educatie), terwijl de specificiteit (terecht negatieven) nauwelijks toenam (74% zonder educatie, versus 74,8% na educatie. De onderzoekers geven aan dat het scholen van ouders leidt tot een iets toegenomen vermogen om terecht scoliose te herkennen. Maar zij geven aan dat de sensitiviteit alsnog laag blijft, zij concluderen dat ouders de professionele zorgverleners niet kunnen vervangen in het herkennen van vroegtijdige scoliose. Een beperking van het onderzoek is dat de ouders de scoliose moesten herkennen enkel op basis van twee foto’s. Scoliose kan waarschijnlijk beter herkend worden als de rug in het echt wordt gezien. Een andere kanttekening bij het onderzoek is dat de mate van scholing beperkt was. Hierin is nog ruimte mogelijk voor verbetering door ouders uitgebreider te scholen op het herkennen van een scoliose.

Bron: de Groot C, Heemskerk JL, Willigenburg NW, Altena MC, Kempen DHR. Educating Parents Improves Their Ability to Recognize Adolescent Idiopathic Scoliosis: A Diagnostic Accuracy Study. Children (Basel). 2022 Apr 15;9(4):563.

Door Moska Hassanzai